Bà bầu trong giai đoạn mang thai, đặc biệt là bầu tháng cuối bị sưng vùng kín, có thể gặp phải nhiều thay đổi về cơ thể. Đây không phải là một hiện tượng hiếm gặp và có thể gây lo lắng cho các mẹ bầu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về nguyên nhân, tác động và cách xử lý khi gặp phải tình trạng này.
Nguyên nhân vùng kín bị sưng khi mang thai
Khi mang thai, cơ thể người phụ nữ trải qua rất nhiều thay đổi, trong đó có sự thay đổi ở vùng kín. Việc bị sưng vùng kín có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, chia thành hai nhóm lớn: nguyên nhân sinh lý và nguyên nhân bệnh lý.
Nguyên nhân sinh lý
Sưng vùng kín trong những tháng cuối chủ yếu do sự gia tăng lưu lượng máu đến khu vực vùng chậu để nuôi dưỡng thai nhi. Khi thai nhi ngày càng lớn, tử cung gây áp lực lên các mạch máu và tĩnh mạch, khiến máu lưu thông chậm hơn, gây tình trạng ứ đọng và sưng tấy. Ngoài ra, hormone thai kỳ, đặc biệt là estrogen và progesterone, cũng làm giãn nở các mạch máu, dẫn đến sưng nhẹ ở vùng kín.
Việc đứng lâu, ngồi lâu hoặc vận động quá mức cũng có thể khiến máu dồn xuống vùng chậu, gây sưng ở vùng kín. Những mẹ bầu mang thai đôi hoặc thai lớn thường có nguy cơ gặp tình trạng này cao hơn do áp lực từ tử cung tăng lên đáng kể.
Nguyên nhân bệnh lý
Mặc dù sưng vùng kín khi mang thai thường do nguyên nhân sinh lý, nhưng trong một số trường hợp, nó có thể liên quan đến các bệnh lý tiềm ẩn.
-
Viêm nhiễm vùng kín: nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm men có thể gây ra tình trạng sưng đau, kèm theo khí hư bất thường và mùi hôi khó chịu.
-
Bệnh lây truyền qua đường tình dục: các bệnh như herpes sinh dục, chlamydia hay giang mai có thể khiến vùng kín sưng, đau và xuất hiện vết loét.
-
Giãn tĩnh mạch vùng kín: khi thai lớn, áp lực lên các tĩnh mạch vùng chậu tăng cao, có thể dẫn đến giãn tĩnh mạch âm hộ gây sưng đau.
-
U nang tuyến bartholin: khi tuyến bartholin bị tắc nghẽn, u nang có thể hình thành, gây sưng và đau khi đi lại hoặc quan hệ tình dục.
Nếu bà bầu bị sưng vùng kín kèm theo các triệu chứng như đau rát, ngứa ngáy, khí hư có màu và mùi lạ, hoặc có dấu hiệu viêm nhiễm kéo dài, nên đi khám bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
Xem thêm: Bị Nấm Âm Đạo Khi Mang Thai – Mẹ Bầu Nên Lưu Ý Gì?
Bầu tháng cuối bị sưng vùng kín có sao không?
Khi bầu tháng cuối bị sưng vùng kín, nhiều mẹ bầu lo lắng về ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi. Thực tế, trong hầu hết các trường hợp, tình trạng này không gây hại cho thai nhi, ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt.
Thông thường, sưng âm hộ xảy ra do sự gia tăng huyết áp và lưu lượng máu trong cơ thể, vì vậy không có gì phải lo ngại. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân sưng là do nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm liên cầu khuẩn nhóm B, thì cần thực hiện điều trị bằng kháng sinh để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Việc tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa luôn là lựa chọn tốt nhất để xác định nguyên nhân cụ thể và nhận được hướng dẫn điều trị thích hợp.
Xem thêm: Nguyên Nhân Bị Đau Vùng Kín Ở Nữ Giới Và Những Điều Bạn Nên Biết
Nên làm gì khi bị sưng vùng kín
Khi gặp tình trạng sưng vùng kín, đặc biệt là trong thai kỳ, mẹ bầu có thể cảm thấy khó chịu, lo lắng và không biết nên xử lý như thế nào. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp đều có thể được kiểm soát bằng những biện pháp đơn giản tại nhà. Dưới đây là một số cách giúp mẹ bầu giảm sưng, giữ vệ sinh vùng kín và đảm bảo sức khỏe an toàn.
Hạn chế gãi khi bị sưng âm hộ
Khi vùng kín bị sưng, nhiều mẹ bầu có thể cảm thấy ngứa ngáy và muốn gãi để giảm bớt cảm giác khó chịu. Tuy nhiên, việc gãi có thể khiến da bị tổn thương, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn và viêm nhiễm nặng hơn. Thay vì gãi, mẹ bầu có thể áp dụng một số biện pháp giảm ngứa an toàn như:
-
Chườm lạnh: Dùng một túi đá bọc trong khăn mềm và đặt lên vùng bị sưng trong khoảng 5-10 phút có thể giúp giảm viêm và sưng nhanh chóng.
-
Dùng gel lô hội: Gel lô hội có đặc tính làm dịu da, giảm viêm và cấp ẩm tự nhiên, giúp vùng kín bớt kích ứng.
-
Sử dụng tinh dầu tràm trà hoặc cam thảo: Đây là hai thành phần có khả năng kháng khuẩn, giảm viêm hiệu quả. Tuy nhiên, mẹ bầu nên pha loãng trước khi sử dụng để tránh kích ứng.
Giữ vệ sinh “vùng kín” sạch sẽ
Vệ sinh đúng cách là chìa khóa giúp giảm sưng vùng kín và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Một số lưu ý quan trọng khi vệ sinh vùng kín bao gồm:
-
Rửa bằng nước ấm: Nước ấm giúp làm sạch nhẹ nhàng mà không gây kích ứng. Mẹ bầu có thể kết hợp với dung dịch vệ sinh dịu nhẹ như lameri, giúp duy trì độ pH tự nhiên và hạn chế sự phát triển của vi khuẩn có hại.
-
Tránh sản phẩm có hương liệu mạnh: Sữa tắm, xà phòng hoặc dung dịch vệ sinh có chứa cồn và hương liệu tổng hợp có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh vùng kín, khiến tình trạng sưng nghiêm trọng hơn.
-
Lau khô sau khi vệ sinh: Sau khi tắm hoặc đi vệ sinh, mẹ bầu nên dùng khăn mềm, sạch để lau khô vùng kín, tránh để ẩm ướt tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi.
-
Thay quần lót thường xuyên: Quần lót nên làm từ chất liệu cotton thoáng khí, giúp vùng kín luôn khô thoáng và giảm nguy cơ viêm nhiễm. Nếu quần lót bị ẩm, mẹ nên thay ngay để tránh vi khuẩn phát triển.
Không tự ý điều trị khi bị sưng âm hộ
Khi gặp tình trạng vùng kín bị sưng, mẹ bầu không nên tự ý dùng thuốc hoặc kem bôi ngoài da nếu chưa có sự tư vấn của bác sĩ. Việc tự điều trị có thể gây tác dụng phụ, ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Một số mẹo dân gian như xông hơi vùng kín bằng lá trầu không hoặc nước muối cũng cần cẩn trọng. Xông hơi quá nóng hoặc ngâm vùng kín trong nước muối quá lâu có thể làm mất cân bằng vi khuẩn có lợi, dẫn đến tình trạng khô rát và viêm nhiễm nghiêm trọng hơn.
Xem thêm: Thuốc Uống Trị Viêm Phụ Khoa và Những Lưu Ý Khi Sử Dụng
Dùng thuốc theo toa
Nếu tình trạng sưng vùng kín do nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng nấm an toàn cho thai kỳ. Mẹ bầu cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý ngưng thuốc để tránh nguy cơ tái phát.
Ngoài ra, mẹ bầu có thể bổ sung thực phẩm chứa lợi khuẩn như sữa chua không đường, giúp duy trì hệ vi sinh khỏe mạnh, hỗ trợ ngăn ngừa viêm nhiễm và giảm nguy cơ sưng vùng kín.
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Nếu tình trạng sưng không thuyên giảm sau vài ngày, hoặc kèm theo triệu chứng bất thường như:
-
Đau rát nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày
-
Khí hư có màu lạ (vàng, xanh, trắng đục) hoặc có mùi hôi nặng
-
Sưng kèm theo ngứa dữ dội hoặc xuất hiện vết loét
-
Tiểu buốt, tiểu rát hoặc cảm giác đau khi quan hệ
-
Chảy máu bất thường ngoài chu kỳ
Mẹ bầu cần đi khám ngay để được kiểm tra và điều trị kịp thời, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi.
Sưng vùng kín trong thai kỳ có thể là hiện tượng bình thường do thay đổi nội tiết và tăng lưu lượng máu, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm cần được xử lý. Để giảm sưng, mẹ bầu nên giữ vệ sinh sạch sẽ, hạn chế gãi, dùng các biện pháp làm dịu tự nhiên và không tự ý dùng thuốc nếu chưa có chỉ định của bác sĩ. Nếu có dấu hiệu bất thường, mẹ bầu nên đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị đúng cách.
